Çocuğum Konuşmuyor… Peki Ama Neden? Çocuklarda Konuşma Gecikmesi
Çocuklarda konuşma gecikmesi genetik, edinsel, psikolojik veya çevresel nedenlerle ortaya çıkan ve çocuğun konuşma gelişimini tamamlayamaması durumudur. Yenidoğan büyüdükçe zihinsel ve fiziksel olarak her geçen gün biraz daha gelişir. Konuşma becerisinin artmasıda bu gelişmelerden biridir. Ancak kimi zaman çocuk, yaşından beklenen konuşma becerisini gösteremeyebilir. Bu durum için detaylı bir inceleme gerekmektedir.
Çocukların Konuşma Yolculuğu
Yenidoğan bebekler günlerinin büyük bölümünü annelerinin sesini dinleyerek geçirirler. İsteklerini ve duygularını farklı ağlama tonlarıyla, gülmeyle ve kendi dillerinde ifadelerle belirtirler. Anlamsız sesler çıkarmak ve gülmek bebeklerin ilk konuşma çabalarıdır.
Bebekler genelde bir yaşını doldurduktan sonra anlamlı sözcükler kullanmaya başlar ve bir buçuk yaşından itibaren daha fazla sözcük öğrenirler. Bebekler ayrıca 2 yaşına kadar mimiklerini yoğun kullanır. 2 yaşından sonra kendilerini sözcüklerle ifade edebildikleri için mimik kullanımı azalır.
Genelde çocuklar 4-5 yaşına geldiğinde isteklerini, ihtiyaçlarını rahatlıkla ebeveynlerine iletebilirler. Tüm çocukların ortak gelişim aşamaları vardır. Ancak bu süreçlerde ufak farklılıklar olabilir. Eğer çocuk 2 buçuk yaşına geldiğinde hala anlamlı kelimeler söyleyemiyorsa bir çocuk hekiminin görüşüne başvurmak faydalı olacaktır. Burada ailelere düşen görev çocuğun tüm gelişim aşamalarını takip etmek ve bir sağlık sorunu varsa da bunu çözüme kavuşturmak için hekime başvurmaktır.
Çocuklar Neden Geç Konuşur ?
Geç konuşmaya neden olabilecek durumlar;
- Gelişimsel dil gecikmesi
- Prematüre doğum ve gelişme geriliği
- Evde iki dil konuşulması
- İşitme problemleri
- Yarık damak-dudak gibi ağız içi problemler, otizm ve zeka geriliği yapan hastalıklar
- Aile-ev ortamı (çocuğa konuşma fırsatının verilmemesi)
Not: Sağlık Bakanlığı verilerine göre, ülkemizde yıllık 1800 ile 2500 arası yenidoğan bebek, işitme kaybı ile doğmaktadır. Bu sorun da konuşma kaybı ve bozukluklarına neden olmaktadır.
Çocuklarda Konuşma Gecikmesi Nasıl Anlaşılır?
- Yenidoğan bebeklere doğumdan sonra ilk üç günde işitme testi yapılmakta ve yenidoğanın bir işitme problemi olup olmadığı tespit edilmektedir. (Bilindiği gibi doğumsal işitme sorunları bebekte konuşma problemine neden olmaktadır.)
- Çocuğun yaşı ilerlemesine rağmen konuşmada güçlük çekmeye devam etmesi ve söylediklerinin kolayca anlaşılamaması.
- İletişim kurmaktan kaçınma, işaretlerle iletişim kurmaya çalışma.
- Sese tepki vermeme.
Hangi Uzmanlık Alanına Başvurmalı ?
Ailelerin ilk aşamada takipli oldukları çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı ile görüşmeleri faydalı olacaktır. Bulgulara göre, çocuk nörolojisi uzmanı, KBB uzmanı, çocuk psikiyatri uzmanı ve konuşma terapisti tedavi sürecine katılmaktadır.
Tedavi
Çocuğun işitmesine ve konuşmasına engel olabilecek genetik, edinsel ve psikolojik faktörler detaylıca araştırılır. Daha sonra yaşıyla uyumlu gelişim ve/veya zeka testi yapılır. Kas ve sinir sistemini etkileyebilecek rahatsızlıklar incelenir. Buna ek olarak, konuşmanın gecikmesine neden olabilecek çevresel faktörler de göz önünde bulundurulur. Konuşma probleminin sebebi net olarak tespit edilir ve ilgili uzmanca tedaviye başlanır.
Sonuç
Çocuklarda konuşma gecikmesinin erken aşamada tespit ve tedavi edilmesi oldukça önemlidir. Çünkü ilerleyen zamanla çocuk kendi konuşamazken diğer yaşıtlarının cümle kurmaya başladığını ve sorunlarını dile getirdiğini fark eder. Dolayısıyla psikolojik ve sosyal çeşitli sorunlar ortaya çıkar ve bu, konuşmayı daha da geciktirebilir.
Faydalı İçerikler: 1 Aylık Bebek Gelişimi