Rota Virüsü Nedir? Belirtileri Nelerdir? Nasıl Tedavi Edilir?
Rota virüsü 2 yaşın altındaki bebeklerde bağırsak iltihabına neden olan bir virüs türüdür. Rota virüsüne 5 yaş altındaki tüm çocukların en az bir kez yakalandığı bilinmektedir. Hastalık yoğun bir ateş, ishal ve kusma ile belirti gösterir. Rota virüsü, ağız veya dışkı yolu ile bulaşabilmektedir. Hastalık her mevsimde görülebilmekle beraber, özellikle kış ve ilkbahar aylarında ortaya çıkmaktadır. Hastalığın kuluçka süresi 2 gün, iyileşme süresi ise 7 gündür.
Hastalığı geçiren çocuklar risk altında olmaya devam etmektedir. Virüs insandan insana geçer. Özellikle hasta çocukların kusmuk ve dışkıları yoluyla bulaşır. Ancak hastalık daha masum yollarla da yayılabilmektedir. Örneğin hasta çocukla veya onun eşyalarıyla temas edilmesi sonucu rota virüs bulaşmaktadır.
Bebeklerde Rota Virüsü Belirtileri;
Rota virüs ortalama 2-3 günlük kuluçka döneminden sonra ateş ve kusma ile başlar ve devamında bol sulu ishal gelişir. Virüs, dışkıda hastalık başlamadan birkaç gün önce ve hastalık geçtikten birkaç gün sonra tespit edilebilir. Bebeklerde rota virüsü karın kramplarına neden olur ve bu kramplardan dolayı bebekler oldukça huzursuzlaşırlar. Kusma ve ishale bağlı hızla sıvı eksikliği gelişir. Bu bebeklerde huzursuzluğun yanı sıra;
- Gözlerde çökme
- Gözyaşının azalması
- Az idrara çıkma
- Derinin pörsümesi
- Bıngıldağın çökmesi
- Bitkinlik ve hızlı nefes alıp verme gözlenir.
Hastalık 3 ila 9 gün arasında devam edebilir.
Not: Rota virüs ishali, adeno virüs ishali ile karışabilir. Ayırıcı tanı dışkı tahlili ile yapılır. Rota virüs ishalinde dışkıda kan yoktur. Dışkı analizinde rota virüs antijeninin pozitif olması kesin tanı konulmasını sağlar.
Rota Virüsü Nasıl Teşhis Edilir
Rota virüs tanısı dışkı üzerinden yapılır ve çocuk doktoru klinik bulgular ışığında hastalığın tanısını koyar.
Nasıl Tedavi Edilir
Rota virüs tedavisinde kullanılan belli bir ilaç yoktur. Kaybedilen sıvı yerine konulmalıdır, çocuğun kusması kesilmeli ve ateş için ateş düşürücüler kullanılmalıdır. Çocuğun yaşına göre, yoğurtlu ve pirinçli çorbalar, patates ve muz verilebilir. İnek sütü, yağlı yiyecekler ve yoğun meyve sularından da kaçınmakta fayda vardır. İlave olarak ishal mamalarına da başvurulabilir. Ek besin alamayan bebekler ise emzirilmeye devam edilir.
Çocuğun kusması şiddetleniyor ve sıvı kaybı artıyor ise hastaneye yatışı yapılmalıdır. Bu sürede çocuk takip edilir ve damar yoluyla sıvı verilir. Rota virüsünün dolaylı olarak neden olabileceği korkutucu sonuçlardan biri ise böbrek yetmezliğidir. Çocukta aşırı sıvı eksikliği böbrek kaybına neden olabilir. Bu nedenle bebeklerde ateş, kusma ve ishal geliştiğinde ebeveynler zaman kaybetmeden bir çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı ile görüşmelidirler.
Rota Virüsünden Nasıl Korunulur: Rota Virüs Aşısı
Rota virüse karşı rota virüsü aşısı geliştirilmiştir. Ancak aşı % 100 koruyucu değildir. Aşılı bebeklerde rota virüsü hastalığı geçirebilir. Aşı bebeklik döneminde 2. aydan itibaren ağız yoluyla uygulanır. Aşılamanın 6. aydan önce yapılması gereklidir. Ülkemizde 2 ve 3 doz uygulanabilen 2 tip rota virüsü aşısı bulunmaktadır. Bu aşı, diğer aşılarla birlikte uygulanabilmektedir.
Not: Bebek aşıdan sonra kusarsa aşının tekrarına gerek yoktur.